Imagine dining in a European capital where you do not know the local language. The waiter speaks little English, but by hook or by crook you manage to order something on the menu that you recognise, eat and pay for. Now picture instead that, after a hike goes wrong, you emerge, starving, in an Amazonian village. The people there have no idea what to make of you. You mime chewing sounds, which they mistake for your primitive tongue. When you raise your hands to signify surrender, they think you are launching an attack.
Communicating without a shared context is hard. For example, radioactive sites must be left undisturbed for tens of thousands of years; yet, given that the English of just 1,000 years ago is now unintelligible to most of its modern speakers, agencies have struggled to create warnings to accompany nuclear waste. Committees responsible for doing so have come up with everything from towering concrete spikes, to Edvard Munch’s “The Scream”, to plants genetically modified to turn an alarming blue. None is guaranteed to be future-proof.
Some of the same people who worked on these waste-site messages have also been part of an even bigger challenge: communicating with extraterrestrial life. This is the subject of “Extraterrestrial Languages”, a new book by Daniel Oberhaus, a journalist at Wired.
Nothing is known about how extraterrestrials might take in information. A pair of plaques sent in the early 1970s with Pioneer 10 and 11, two spacecraft, show nude human beings and a rough map to find Earth—rudimentary stuff, but even that assumes aliens can see. Since such craft have no more than an infinitesimal chance of being found, radio broadcasts from Earth, travelling at the speed of light, are more likely to make contact. But just as a terrestrial radio must be tuned to the right frequency, so must the interstellar kind. How would aliens happen upon the correct one? The Pioneer plaque gives a hint in the form of a basic diagram of a hydrogen atom, the magnetic polarity of which flips at regular intervals, with a frequency of 1,420MHz. Since hydrogen is the most abundant element in the universe, the hope is that this sketch might act as a sort of telephone number. | Պատկերացրեք, ճաշում եք եվրոպական մայրաքաղաքներից մեկում, որտեղ տեղի բնակիչների լեզուն չգիտեք։ Մատուցողը քիչ է խոսում անգլերեն, սակայն, այսպես թե այնպես, ճաշացանկից պատվիրում եք մի բան, որը ձեզ ծանոթ է, ուտում եք և վճարում դրա համար։ Այժմ, փոխարենը, պատկերացրեք, որ արշավը ձախողվելուց հետո դուք քաղցած հայտնվում եք մի Ամազոնյան գյուղում։ Այնտեղի մարդիկ գաղափար չունեն թե ձեզ ինչ դուր կգա։ Դուք դեմքի շարժումներով ծամելու ձայներ եք հանում, որոնք թյուրիմացության մեջ են գցում ձեր պարզունակ լեզվի պատճառով։ Երբ ձեր ձեռքերը վեր եք բարձրացնում ի նշան հանձնվելու, նրանք կարծում են, որ դուք պատրաստվում եք հարձակվել։ Դժվար է հաղորդակցվել առանց փոխադարձ ըմբռնման։ Օրինակ՝ ռադիոակտիվ տարածքներ չպետք է միջամտել նույնիսկ տասնյակ հազարավոր տարիներ անց, չնայած, հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ ընդամենը 1000 տարի առաջ, անգլերեն լեզուն անըմբռնելի էր թվում իր ժամանակակից բանախոսների մեծ մասի համար, գործակալությունները պայքարում էին ստեղծելու միջուկային թափոնների վերաբերյալ նախազգուշացումներ։ Պատասխանատու հանձնաժողովները արել են ամեն ինչ`սկսած երկաթբետոնե կեռերից մինչև Էդուարդ Մունչսի «Ճիչը», մինչև տագնապալի կապույտ դարձած գենետիկորեն ձևափոխված բույսերը։ Ոչինչ չի երաշխավորում, որ ապագա կլինի։ Նույն մարդկանցից ոմանք, ովքեր աշխատել էին այս աղբավայրերի մասին հաձնարարականներով, նույնպես կազմել են այն մարտահրավների ավելի մեծ մաս՝ հաղորդակցելով արտերկրյա կյանքի հետ։ Սա «Այլմոլորակայինների լեզվի» թեմա է, Wired-ի լրագրող Դանիել Օբերհաուսի նոր գիրքը։ Ոչինչ հայտնի չէ, թե ինչպես կարող են այլմոլորակայինները տեղեկատվություն ստանալ։ 1970-ականների սկզբին, երկու տիեզերանավերով՝ Պիոներ 11-ով և 12-ով, ուղարկած զույգ սկավառակները, ցույց տվեցին մերկ մարդ արարածներ և մեկ հասարակ քարտեզ՝ Երկիր մոլորակը գտնելու համար, բայց նույնիսկ դա ենթադրում է, որ այլմոլորակայինները կարող են տեսնել։ Քանի որ նման արհեստները ունեն ոչ ավելի քան հայտնաբերվելու անսահման հնարավորություն, Երկիր մոլորակի ռադիոհաղորդումները, ընթանալով լույսի արագությամբ, ավելի մեծ հավանականություն ունեն կապ հաստատելու։ Սակայն, այնպես ինչպես երկրային ռադիոն պետք է հարմարեցնել ճիշտ հաճախականության վրա, նույնպես պետք է վարվել միջաստղային տեսակի հետ։ Ինչպե՞ս այլմոլորակայինները կհանդիպեն ճիշտ տեսակին։ Պիոներ սկավառակը միայն հուշում է ջրածնի ատոմի հիմնական դիագրամի տեսքով, որի մագնիսական բևեռականությունը սահում է կանոնավոր հեռավորություններով`1420 ՄՀց հաճախականությամբ։ Քանի որ ջրածինը տիեզերքում ամենաշատը հանդիպող տարրն է, հուսով ենք, որ այս սխեման կարող է գործել որպես հեռախոսահամարի նման մի բան։ |